Fundusz inwestycyjny to forma zbiorowego inwestowania, w której wielu inwestorów, zwanych uczestnikami funduszu inwestycyjnego, przekazuje środki pieniężne profesjonalnemu zarządzającemu, który inwestuje je w różne instrumenty finansowe (zależne od specyfikacji samego funduszu inwestycyjnego).
Wady i zalety funduszy inwestycyjnych
Fundusze inwestycyjne oferują kilka zalet (ale posiadają również wady) w porównaniu z indywidualnym inwestowaniem:
- Dywersyfikacja: Inwestując w fundusz inwestycyjny, inwestor zyskuje dostęp do szerokiego wachlarza instrumentów finansowych, co pozwala na rozproszenie ryzyka.
- Profesjonalne zarządzanie: Zarządzający funduszem inwestycyjnym, to zazwyczaj osoby z odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem, które są w stanie podejmować decyzje inwestycyjne w oparciu o analizę rynkową.
- Łatwość inwestowania: Inwestowanie w fundusze inwestycyjne jest stosunkowo proste i nie wymaga od inwestora posiadania specjalistycznej wiedzy finansowej. Co do zasady wystarcza często rachunek bankowy i powiązana z nim usługa funduszy inwestycyjnych (np. mBank i usługa Supermarketu Funduszy Inwestycyjnych lub dowolne konto bankowe i usługa inPZU).
Do wad funduszy inwestycyjnych zaliczyć należy niewątpliwie subiektywność decyzji zarządzającego funduszem, co może przynieść ponadprzeciętne zyski lub w skrajnym przypadku niestety ponadprzeciętne straty. Więcej o rozbieżności w wynikach funduszy inwestycyjnych napisałem w ostatniej analizie funduszu Skarbiec Małych i Średnich Spółek.
Rodzaje funduszy inwestycyjnych
Fundusze inwestycyjne mogą być podzielone na kilka rodzajów, w zależności od celu inwestycyjnego, strategii inwestycyjnej i rodzaju instrumentów finansowych, w które inwestują. Do najpopularniejszych rodzajów funduszy inwestycyjnych należą:
- Fundusze akcji: Inwestują w akcje spółek giełdowych (mogą inwestować w spółki krajowe ale i zagraniczne, wszystko zależy od danego funduszu inwestycyjnego i jego polityki inwestycyjnej).
- Fundusze obligacji: Inwestują w obligacje, czyli papiery wartościowe, które emitują firmy lub rządy.
- Fundusze rynku pieniężnego: Inwestują w instrumenty rynku pieniężnego, czyli krótkoterminowe papiery wartościowe, takie jak bony skarbowe czy lokaty bankowe.
- Fundusze inwestycyjne alternatywne: Inwestują w różnego rodzaju instrumenty finansowe, które nie są tradycyjnymi akcjami, obligacjami czy papierami rynku pieniężnego, takie jak instrumenty pochodne, nieruchomości czy inwestycje w fundusze venture capital.
Czy inwestowanie w fundusze inwestycyjne jest ryzykowne?
Inwestowanie w fundusze inwestycyjne jest obarczone ryzykiem. Ryzyka tego nie można całkowicie wyeliminować. Ważne jest, aby przed podjęciem decyzji o zakupie jednostek uczestnictwa funduszy, dostosować charakter inwestycji do własnych oczekiwań, celów i potrzeb. W tym celu instytucje finansowe przeprowadzają z potencjalnymi inwestującymi ankiety mające na celu określenie profilu inwestycyjnego klienta. Pozwala to niejako dopasować charakter inwestycji do zdefiniowanych przez samego inwestora potrzeb inwestycyjnych i określenie, czy dana inwestycja jest odpowiednia dla danego klienta, czy jednak nie.
Główne ryzyka związane z inwestowaniem w fundusze inwestycyjne to:
- Ryzyko rynkowe – wynika z faktu, że ceny instrumentów finansowych podlegają wahaniom pod wpływem ogólnych tendencji rynkowych. W przypadku spadku cen rynkowych, wartość portfela funduszu może również spaść, co może prowadzić do trwałej bądź przejściowej utraty części zainwestowanego kapitału.
- Ryzyko stóp procentowych – zmiana rynkowych stóp procentowych wpływa bezpośrednio na wartość dłużnych papierów wartościowych. W przypadku wzrostu stóp procentowych, wartość obligacji może spaść, co może również prowadzić do utraty części zainwestowanego kapitału. To sytuacja znana z ostatniego skokowego wzrostu stóp procentowych i mocniejszego spadku wartości funduszy obligacji.
- Ryzyko walutowe – w przypadku funduszy inwestujących w zagraniczne aktywa, ryzyko walutowe polega na tym, że zmiana kursu walutowego może wpłynąć na wartość portfela funduszu. W przypadku deprecjacji waluty, w której denominowane są aktywa funduszu, wartość portfela może spaść, co może również prowadzić do utraty części zainwestowanego kapitału. Warto w tym celu przeczytać dokumenty funduszu, bowiem w karcie funduszu często znajdziemy informację, czy dany fundusz zabezpiecza się przed ryzykiem walutowym.
- Ryzyko kredytowe – polega na tym, że emitent papierów wartościowych, w które inwestuje fundusz, może nie wywiązać się ze swoich zobowiązań finansowych. W przypadku niewypłacalności emitenta, fundusz może ponieść stratę.
Poziom ryzyka związanego z inwestowaniem w fundusze inwestycyjne zależy od rodzaju funduszu. Fundusze o charakterze bardziej agresywnym, takie jak fundusze akcji, są narażone na wyższe ryzyko (a przynajmniej wyższą zmienność) niż fundusze o charakterze bardziej konserwatywnym, takie jak fundusze obligacji.
Aby zmniejszyć ryzyko związane z inwestowaniem w fundusze inwestycyjne, należy:
- Dostosować charakter inwestycji do własnych oczekiwań, celów i potrzeb.
- Inwestować na dłuższy okres czasu.
- Dywersyfikować inwestycje, czyli inwestować w różne fundusze, które inwestują w różne aktywa.
- Zwracać uwagę na opłaty ponoszone za zarządzanie funduszem. Dodam tutaj, że na rynku jest coraz więcej funduszy niskokosztowych.
Inwestowanie w fundusze inwestycyjne może być dobrym sposobem na pomnażanie oszczędności. Jednak należy pamiętać, że jest to forma inwestowania obarczona ryzykiem.
Ile realnie można zarobić na funduszach inwestycyjnych?
Wysokość realnych zysków z funduszy inwestycyjnych zależy od wielu czynników, takich jak:
- Rodzaj funduszu – fundusze o charakterze bardziej agresywnym, takie jak fundusze akcji, mają zazwyczaj wyższy potencjał do generowania zysków, ale również wyższe ryzyko. Fundusze o charakterze bardziej konserwatywnym, takie jak fundusze obligacji, mają zazwyczaj niższy potencjał do generowania zysków, ale również niższe ryzyko.
- Okres inwestycji – im dłuższy okres inwestycji, tym większe prawdopodobieństwo osiągnięcia zysku. To aksjomat.
- Rynek – warunki rynkowe mają znaczący wpływ na wyniki funduszy inwestycyjnych. W przypadku korzystnych warunków rynkowych, fundusze mogą generować wyższe zyski. W przypadku niekorzystnych warunków rynkowych, fundusze mogą generować niższe zyski lub nawet straty. Jako przykład może posłużyć różnica pomiędzy naszym krajowym rynkiem, a rynkiem w Stanach Zjednoczonych. Różnica w stopach zwrotu bywa zawrotna.
- Opłaty – fundusze pobierają opłaty za zarządzanie, które mogą zmniejszać potencjalne zyski. Im dłuższy jest okres inwestycji, tym większy jest wpływ kosztów na ostateczny wynik inwestycji.
Nie da się dokładnie odpowiedzieć, ile można zarobić na funduszach inwestycyjnych.
- Fundusze akcji – zupełnie inną stopę zwrotu osiągniemy w Stanach Zjednoczonych, inną w Polsce, a jeszcze inną w Turcji, która zjadana jest przez inflację. Co do zasady przyjmuje się, że SP500 powinien generować co najmniej 10% wzrost w czasie.
- Fundusze obligacji – wszystko zależy, w jakim okresie czasu inwestujemy, co pokazuje ostatni czas. Doskonałą stopę zwrotu osiągniemy, inwestując w szczycie inflacji i szczycie stóp procentowych. Gorzej, jeżeli zainwestujemy przed wzrostem inflacji i stóp procentowych. Wtedy nasza inwestycja realnie może być długo na minusie.
- Fundusze pieniężne – co do zasady 2-3% rocznie.
Oczywiście, należy pamiętać, że są to tylko średnie wartości i rzeczywiste stopy zwrotu mogą być wyższe lub niższe.
Czy warto inwestować w fundusze inwestycyjne?
Wartość inwestowania w fundusze inwestycyjne (czy opłaca się inwestować w fundusze inwestycyjne) zależy od indywidualnych celów i potrzeb inwestora. Fundusze inwestycyjne mogą być dobrym sposobem na pomnażanie oszczędności, ale należy pamiętać, że jest to forma inwestowania obarczona ryzykiem, większym bądź mniejszym.
Osobiście i jest to moje subiektywne zdanie – uważam, że tak. Warto inwestować w fundusze inwestycyjne, z tym jednak zastrzeżeniem, że powinno być to zdecydowanie podparte wiedzą o tym, co się robi i dlaczego się coś robi.
Wiele razy pisały do nas różne osoby, które opowiadały swoją historię. Z nich dowiadujemy się, że fundusze inwestycyjne są często oferowane, jako produkty inwestycyjne, a ludzie decydując się na nie, w istocie nie wiedzieli, w co inwestują i z jakim ryzykiem się to wiąże.
Każda inwestycja powinna być przemyślana, a inwestor powinien poświęcić czas na zrozumienie, na co przeznacza swoje pieniądze i z jakimi konsekwencjami może się to wiązać. Im większe ktoś ma doświadczenie (i wiedzę), to tym bardziej naturalnym kierunkiem staną się fundusze akcji oraz zapewne później same akcje. Jeżeli zaś ktoś nie ma doświadczenia, powinien zastanowić się nad bezpiecznym funkcjonowaniem w ramach rynku pieniężnego czy dalej funduszy obligacji. Tutaj jednak również już należy wiedzieć, iż stopy procentowe czy inflacja, mają bezpośredni i silny wpływ na wycenę takich funduszy. W fundusze warto inwestować, ale bez wiedzy inwestora jest to zawsze obarczone ryzykiem.
Treści Premium (analizy Premium oraz Portfele Funduszowe.pl) są tylko dla naszych Abonentów. Chcesz dostęp?
Czuj się całkowicie bezpiecznie. W ciągu 30 dni możesz zrezygnować i odzyskać cały abonament.
Zaloguj się lub wykup abonament:
