Inwestowanie w obligacje skarbowe to jedna z najbezpieczniejszych form lokowania kapitału, ponieważ gwarantuje je Skarb Państwa. W sytuacjach rynkowych cechujących się wzrostem niepewności oraz zmiennością kursów akcji i funduszy inwestycyjnych, obligacje skarbowe pełnią rolę kotwicy stabilizującej portfel inwestycyjny. Dzięki temu nawet przy niższych niż w innych instrumentach finansowych stopach zwrotu inwestorzy mogą spać spokojnie, unikając ryzyka kredytowego i ograniczając wpływ rynkowych turbulencji. Ponadto część obligacji oferuje mechanizmy ochrony przed inflacją, co w okresie rosnących cen dodatkowo zabezpiecza realną wartość zgromadzonych oszczędności.
„Obligacje skarbowe to fundament bezpieczeństwa dla inwestora – gwarantowane przez Skarb Państwa, dają pewność zachowania kapitału nawet w najbardziej nieprzewidywalnych warunkach rynkowych.” – Ministerstwo Finansów RP
Aktualne warunki emisji obligacji (od 1 czerwca 2025)
Od 1 czerwca 2025 roku najkrótsze trzy-miesięczne obligacje stałoprocentowe (OTS) oferują roczną stopę wynoszącą 3,00%, przy czym odsetki są wypłacane jednorazowo w dniu wykupu, co może być atrakcyjne dla osób poszukujących krótkoterminowego schronienia dla nadwyżek finansowych. W przypadku rocznych obligacji zmiennoprocentowych (ROR) oprocentowanie w pierwszym, miesięcznym okresie odsetkowym wynosi 5,25% w skali roku, a następnie jest uzależniane od stopy referencyjnej NBP bez dodatkowej marży i wypłacane co miesiąc. Dwuletnie obligacje zmiennoprocentowe (DOR) zaczynają swój bieg z oprocentowaniem 5,40% w pierwszym miesiącu, a w kolejnych okresach odsetkowych korzystają ze stopy NBP powiększonej o stałą marżę wynoszącą 0,15%, również ze spłatą miesięcznych kuponów. Obligacje trzyletnie stałoprocentowe (TOS) gwarantują zysk 5,65% rocznie z kapitalizacją odsetek przez cały okres trwania inwestycji. Czteroletnie obligacje indeksowane inflacją (COI) rozpoczynają emisję z oprocentowaniem 6,00% w pierwszym rocznym okresie, a w następnych latach ich rentowność jest korygowana według wskaźnika inflacji powiększonego o marżę 1,50%, z coroczną wypłatą odsetek. Najdłuższe dziesięcioletnie obligacje indeksowane inflacją (EDO) startują z oprocentowaniem 6,25% w pierwszym roku, a późniejsze marże sięgają 2,00%, co czyni je interesującą alternatywą dla osób planujących zabezpieczyć portfel na najbliższą dekadę. Szczegółową tabelę porównawczą obligacji od 1 czerwca 2025 umieściłem w tym artykule.
„Wysoka inflacja i niestabilność stóp procentowych sprawiają, że obligacje indeksowane inflacją zyskują na popularności. To doskonały sposób, by chronić realną wartość kapitału.” – Analiza ekonomiczna NBP
Korzyści oraz ryzyka związane z inwestycją
Do kluczowych zalet obligacji skarbowych należy gwarancja wykupu przez Skarb Państwa, co czyni je niemal wolnymi od ryzyka kredytowego. W przypadku obligacji zmiennoprocentowych oraz indeksowanych inflacją inwestor zyskuje zabezpieczenie przed wahaniami stóp procentowych lub wzrostem cen, co wpływa na ochronę realnej wartości kapitału. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że w okresie dynamicznego wzrostu stóp procentowych obligacje stałoprocentowe mogą okazać się mniej atrakcyjne w porównaniu do nowych emisji o wyższym oprocentowaniu, a posiadacz nie skorzysta z wyższych stóp bez wcześniejszej reinwestycji. Inwestorzy powinni również uwzględnić ryzyko reinwestycyjne, czyli trudność w ulokowaniu wypłaconych odsetek lub wykupionego kapitału na porównywalnie korzystnych warunkach, zwłaszcza w środowisku obniżających się rentowności. Wreszcie, w przypadku przedterminowego wykupu przed upływem minimalnego okresu inwestowania mogą wystąpić opłaty lub utrata części naliczonych odsetek.
📬 Uczymy oszczędzać i inwestować (w fundusze inwestycyjne, obligacje, ETFy).
Zapisz się na nasz bezpłatny newsletter i otrzymuj konkretne porady analizy, przykłady portfeli i rynkowe wskazówki prosto na maila.
🎁 BONUS: Rabat 20% na pierwszy abonament (możesz zachować kupon bądź wykorzystać od razu).
„Przedterminowy wykup obligacji może wiązać się z utratą części odsetek – warto zapoznać się z regulaminem emisji przed podjęciem decyzji.”
Strategie budowania portfela obligacyjnego
Jedną z najskuteczniejszych metod wykorzystania obligacji skarbowych bywa długoterminowe budowanie tzw. drabinki obligacyjnej, która polega na sukcesywnym lokowaniu środków w emisje o różnych terminach wykupu, co pozwala równoważyć płynność portfela oraz zapewniać stały dostęp do kapitału w miarę upływu kolejnych okresów wykupu. Dzięki temu inwestor unika jednorazowej ekspozycji na daną emisję i zwiększa szanse na reinwestycję środków w bardziej atrakcyjne warunki rynkowe pojawiające się w przyszłości.
Warto też rozważyć wybór obligacji zmiennoprocentowych lub indeksowanych inflacją, kiedy oczekujemy dalszego wzrostu stóp NBP lub utrzymywania wysokiej inflacji, co może przynieść wyższe realne zyski w porównaniu do obligacji stałoprocentowych. W przypadku prognozowanych spadków stóp (jak obecnie) warto natomiast zabezpieczyć część portfela obligacjami o stałym oprocentowaniu, aby skorzystać z aktualnie oferowanych wysokich kuponów niezależnie od przyszłych decyzji banku centralnego.
Przed zakupem należy również dokładnie zapoznać się z zasadami emisji i warunkami przedterminowego wykupu oraz uwzględnić terminy składania zleceń obowiązujące w serwisie internetowym Ministerstwa Finansów lub u operatorów giełdowych. Dla inwestorów ceniących sobie regularny dopływ gotówki korzystne mogą się okazać emisje z miesięcznymi wypłatami odsetek, ponieważ umożliwiają dywersyfikację dochodów i płynną reinwestycję.
Jeżeli wybierasz fundusze obligacji
Fundusze obligacji najczęściej inwestują w obligacje skarbowe i dzielą się na krótkoterminowe i długoterminowe (swoje inwestycje lokują albo w krótkoterminowe obligacje albo w obligacje długoterminowe).
Zasady, które obowiązują przy zakupie funduszy obligacji, skupiają się przede wszystkim na stopie procentowej i rentowności obligacji.
- w fundusze obligacji inwestujemy, kiedy stopy procentowe są stabilne lub są wysokie i mają spadać (NBP ma obniżać stopy procentowe).
- unikamy funduszy obligacji, kiedy stopy procentowe są niskie i mogą rosnąć (np. na skutek inflacji) lub kiedy są wysokie i nadal mogą rosnąć (dzisiaj są wciąż wysokie i gdyby inflacja rosła, stopy procentowe mogłyby rosnąć).
Postaram się to pokazać na wykresie indeksu obligacji TBPS, na którym wzorują się fundusze obligacji:
Teraz na ten sam wykres nałożę notowania kilku funduszy obligacji:
Wyniki dosłownie pokazują to, co wyżej napisałem – w fundusze obligacji możemy bezpiecznie inwestować w dwóch sytuacjach:
- kiedy stopy procentowe są stabilne i mają perspektywę takimi pozostać,
- lub są wysokie i mają spadać (NBP ma obniżać stopy procentowe – jak spodziewamy się obecnie).
Jaka jest różnica pomiędzy indywidualnym inwestowaniem w obligacje skarbowe a inwestowaniem w fundusz obligacji?
Podstawowa różnica polega na tym, że jeżeli kupujesz obligacje na 3% i jest to stałe oprocentowanie, to dostaniesz 3%. Jeżeli masz obligację o zmiennym oprocentowaniu i to oprocentowanie będzie spadać, to w kolejnym roku otrzymasz niższe oprocentowanie. Jeżeli oprocentowanie będzie rosło na skutek wzrostu stóp procentowych, otrzymasz wtedy wyższe oprocentowanie. Co do zasady dostajesz więc to, na co się umawiasz.
Fundusze obligacji nie mają takiego komfortu – one inwestują nieustannie w obligacje o różnym terminie wykupu. Jeżeli w 2020 roku były zapakowane w obligacje na 2% do 2024 roku, a nowe obligacje w 2022 były oprocentowane już na 6%, to fundusz musiał się przecenić. Jednocześnie, jak fundusz w 2022 roku kupował nowe obligacje na 6%, to oczywiste jest to, że wraz z upływem czasu będzie więcej zarabiał (w końcu ma obligacje na wyższy procent). To jest powód, dla którego od 2022 roku fundusze obligacji już zyskiwały.
Kiedy inwestujesz w obligacje skarbowe bezpośrednio, masz to, na co się umawiasz. Kiedy inwestujesz w fundusze obligacji, musisz uniknąć wzrostu stóp procentowych, bo fundusze obligacji stracą na wartości. Jak widzisz na wykresie, w trakcie wzrostu stóp procentowych, niektóre fundusze obligacji straciły nawet 20%.
Podsumowanie
Inwestowanie w obligacje skarbowe to dobry sposób na stabilizację portfela oraz ochronę kapitału przed inflacją i nagłymi wahaniami rynkowymi. Dzięki zróżnicowanej ofercie obligacji krótkoterminowych, zmiennoprocentowych, stałoprocentowych oraz indeksowanych inflacją każdy inwestor może dobrać instrumenty dopasowane do swojej tolerancji ryzyka, horyzontu czasowego i oczekiwań względem płynności. Przy zachowaniu zasad dywersyfikacji oraz świadomym zarządzaniu terminami wykupu obligacje skarbowe mogą stać się fundamentem zrównoważonego portfela inwestycyjnego, gwarantującym umiarkowane, ale pewne zyski.
Treści Premium (analizy Premium oraz Portfele Funduszowe.pl) są tylko dla naszych Abonentów. Chcesz dostęp?
Czuj się całkowicie bezpiecznie. W ciągu 30 dni możesz zrezygnować i odzyskać cały abonament.
Zaloguj się lub wykup abonament:
Zaloguj się na swoje konto, aby zostawić swój komentarz.