Inwestowanie to sztuka znalezienia równowagi pomiędzy ryzykiem a zyskiem. Dla tych, którzy poszukują stabilnego źródła dochodu i mniejszego narażenia na wahania rynkowe, fundusze obligacji mogą być idealnym rozwiązaniem. Oto nasz przewodnik po inwestycjach w stabilny dochód – fundusze obligacji.
Fundusze obligacji: Co to jest i jak działają? Przewodnik dla inwestorów
Fundusze obligacji działają w ten sposób, że zbierają pieniądze od wielu inwestorów i wykorzystują te środki do zakupu różnych obligacji. Obligacje to rodzaj pożyczki, którą inwestorzy udzielają emitentom, takim jak rządy czy firmy, w zamian za regularne wypłaty odsetek oraz zwrot pożyczonej kwoty po upływie określonego czasu. Zarządzający funduszem, czyli osoba odpowiedzialna za dobór obligacji, inwestuje w różnorodne papiery dłużne o różnych terminach spłaty i poziomach ryzyka, aby stworzyć zrównoważony portfel inwestycji.
Fundusze obligacji dzielą się na długoterminowe (nieco bardziej ryzykowne papiery dłużne) oraz krótkoterminowe (mniejsze wahania notowań).
Najlepsze fundusze obligacji w 2024 roku – jak wybrać odpowiedni dla siebie?
Najlepsze wyniki wśród funduszy obligacji notowały w ostatnim roku fundusze Generali, Quercus oraz Investor. W zestawieniu lepiej wypadły fundusze dłużne krótkoterminowe, ze względu na korektę indeksu TBSP (benchmark dla funduszy obligacji).
Z czego wynika korekta funduszy obligacji długoterminowych? Była ona związana z przerwą w obniżkach stóp procentowych RPP. Ta „pauza” ma na celu doprowadzenie inflacji do niskich, stabilnych poziomów. Po okresie spadku inflacja miała przejściowo wzrosnąć i tego obawiała się Rada Polityki Pieniężnej.
W poniższej tabeli widać porównanie wyników topowych funduszy obligacji krótkoterminowych:
- Sprawdź: Generali Korona Dochodowy.
Nieco gorsze wyniki (ale dzięki ostatnim miesiącom tylko nieco gorsze) osiągnęły fundusze obligacji długoterminowych:
Wykres porównawczy obligacji długoterminowych
Od długiego czasu najlepsze wyniki osiągają takie Towarzystwa jak Generali, Investor, Goldman Sachs, a ostatnio także Quercus. Te TFI możesz kupić za darmo, np. w mBanku (platforma inwestycyjna SFI mBank).
Fundusze obligacji vs. lokaty bankowe: Co wybrać w 2024 roku?
Decyzja o tym, czy zainwestować w fundusze obligacji, czy wybrać lokaty bankowe, jest kluczowa dla inwestorów poszukujących bezpiecznych i stabilnych form oszczędzania. Oba te produkty finansowe mają swoje unikalne cechy, które mogą odpowiadać różnym potrzebom i celom inwestycyjnym.
Lokata bankowa jest bezpieczniejsza. Ile obecnie można zarobić na lokacie? Poniższy ranking lokat bankowych prezentuje aktualnie najwyżej oprocentowane lokaty PLN:
Najlepsze lokaty bankowe oferują ok. 7% stopę zwrotu w skali roku. Duże banki oferują lokatę ok. 5- 6%. Mniejszy zysk to premia za bezpieczeństwo (dla banku), dla stabilnych i silnych finansowo podmiotów.
Obecnie lokata jest jeszcze na dość atrakcyjnym poziomie i dla ostrożnego inwestora będzie to dobra propozycja. W kolejnych miesiącach i latach oprocentowanie lokat bankowych będzie spadać. Dlaczego? Inflacja powinna w terminie 2 lat zmierzać do celu NBP. Końcem 2024 roku oraz w 2025 roku spodziewam się obniżki stóp procentowych w Polsce, które wpłyną na oprocentowanie lokat. Obecnie lokata bankowa jest atrakcyjna, za rok już zapewne nie będzie.
Czy obligacje zarobią więcej?
Moim zdaniem tak, bowiem po okresie korekty hossa na rynku długu została wznowiona. Wyceny obligacji będą wzmacniane przez niższą inflację (za kilka miesięcy) oraz przez wznowiony (tak się spodziewam) cykl obniżek stóp procentowych. W dalszej części artykułu postaram się odpowiedzieć na pytanie, czy lepszym rozwiązaniem będą fundusze dłużne krótkoterminowe, czy długoterminowe.
Jak inwestować w fundusze obligacji? Krok po kroku dla początkujących
Najlepszą formą inwestycji w obligacje są fundusze inwestycyjne (te dostępne bez opłat) oraz bezpośrednie kupno na stronie Ministerstwa Finansów.
Jak kupić papiery dłużne bezpośrednio?
Wejdź na oficjalną stronę dedykowaną obligacjom skarbowym, którą znajdziesz pod adresem: www.obligacjeskarbowe.pl. To jest oficjalna strona Ministerstwa Finansów, na której można kupować obligacje. Aby móc kupić obligacje online, musisz założyć konto w serwisie. Po rejestracji zaloguj się na swoje konto, używając wybranego sposobu logowania. Możesz to zrobić, klikając „Zaloguj się” na stronie głównej.
Po zalogowaniu się, będziesz mieć dostęp do oferty dostępnych obligacji skarbowych. Możesz wybierać spośród różnych typów obligacji, takich jak:
- Obligacje 3-miesięczne (OTS): krótkoterminowe, z niskim oprocentowaniem.
- Obligacje 2-letnie (DOS): o stałym oprocentowaniu.
- Obligacje 3-letnie (TOZ): o zmiennym oprocentowaniu.
- Obligacje 4-letnie (COI): indeksowane inflacją.
- Obligacje 10-letnie (EDO): indeksowane inflacją, dedykowane na cele emerytalne.
Kliknij na obligację, która Cię interesuje, aby zobaczyć szczegóły, takie jak oprocentowanie, terminy wypłat odsetek oraz minimalną kwotę zakupu.
Po wybraniu odpowiedniego rodzaju obligacji, kliknij „Kup teraz” lub „Złóż zamówienie” oraz dokonaj płatności.
Tak to wygląda na stronie MF, możesz wybrać np. takie obligacje:
Drugim, jeszcze prostszym sposobem, jest kupno funduszy obligacji w jednym z Towarzystw Inwestycyjnych. Możesz kupić fundusze dłużne w banku, bezpośrednio w danym TFI lub na jednej z platform inwestycyjnych.
Jeżeli chcesz kupić fundusz na platformie, to zwykle trzeba posiadać rachunek (tak jest np. w mBanku). Fundusze kupujemy bezpośrednio z konta. Tak samo po sprzedaży funduszu – środki trafiają na rachunek osobisty.
Czy warto inwestować w fundusze obligacji? Zalety i ryzyka
Warto inwestować w fundusze obligacji, bowiem w długim terminie osiągają one dobre stopy zwrotu. Wyniki rynku długu są w długim terminie lepsze niż bezpieczniejsza lokata bankowa. Jeżeli popatrzymy na przykładowy fundusz (Generali Korona Obligacji) to widać, że długoterminowo wycena rośnie:
W długim terminie fundusz zarabia więcej od lokaty bankowej. Zdarzają się jednak okresy, w których należy zrezygnować z inwestycji w fundusze obligacji – taki niekorzystny okres jest wtedy, gdy w sposób gwałtowny rośnie inflacja, a RPP rozpoczyna cykl podwyżek stóp procentowych.
Obecnie inflacja jest na stabilnym poziomie a stopy procentowe są wysoko. Taki okres jest generalnie korzystny dla rynku obligacji.
Fundusze obligacji a inflacja: Jak chronić swój kapitał?
Jak już wspomniałem, niebezpiecznym czasem dla rynku obligacji jest dynamiczny wzrost inflacji oraz czas podwyżek stóp procentowych. Jak wtedy chronić swój kapitał?
Jeżeli już inwestujesz w obligacje, to bezpieczniejszą formą w tym czasie są obligacje krótkoterminowe. W czasie bessy rynku obligacji taki fundusz straci mniej niż obligacje długoterminowe. W czasie bessy obligacje długoterminowe mogą stracić nawet 15-20%, co może być dotkliwą stratą dla inwestora.
Drugim rozwiązaniem są tzw. fundusze obligacji inflacyjnych, które radzą sobie lepiej w czasie wzrostu inflacji. Tego typu fundusze pojawiają się zwykle w czasie rosnącej inflacji, natomiast po tym okresie polityka funduszy zostaje zmieniona. Przykładem jest fundusz Allianz Obligacji Inflacyjnych, który po okresie niestabilnej inflacji zmienił nazwę oraz politykę.
Obecnie fundusz nazywa się Allianz Obligacji Ultra Długoterminowych. Obecnie fundusz inwestuje co najmniej 80% aktywów w instrumenty dłużne, w tym w szczególności obligacje skarbowe o długim terminie zapadalności. Do 10% portfela mogą stanowić tytuły uczestnictwa innych dłużnych funduszy inwestycyjnych. Średni czas trwania składników lokat funduszu nie może być mniejszy niż 8 lat.
Fundusze obligacji zagranicznych vs. krajowych – co wybrać?
Są różne okresy, w których warto inwestować w fundusze krajowe oraz zagraniczne. Fundusze krajowe mają wiele plusów. Przede wszystkim nie ma ryzyka walutowego. Mamy też większą wiedzę na temat, kiedy w nie inwestować. Tych dobrych okresów rynku długu jest wiele.
Fundusze dłużne zagraniczne są bardziej skomplikowane, ale są okresy, który sprzyjają tego typu inwestycjom. Najpopularniejsze fundusze długu to te amerykańskie. Obligacje Rządu USA są najbardziej stabilną inwestycją. W USA inwestuje praktycznie cały świat. Dla nas taka inwestycja jest opłacalna, gdy spada rentowność obligacji Rządu USA oraz rośnie wycena dolara.
Rentowność spada, gdy FED planuje obniżki stóp procentowych. Dolar zyskuje na wartości, gdy świat wchodzi w fazę spowolnienia gospodarczego lub recesji (wtedy dolar zyskuje jeszcze więcej). Są więc pewne okresy, w których fundusze obligacji USA zyskują najwięcej. W okresie problemów w światowej gospodarce cały świat inwestuje w USA, zyskują wtedy amerykańskie obligacje oraz dolar.
Czasami warto również inwestować w papiery dłużne rynków wschodzących. Te dobre okresy pokrywają się z fazą ożywienia na rynkach Emerging Markets. Spada wtedy rentowność obligacji rynków wschodzących, fundusze dłużne tego typu notują dobre stopy zwrotu.
Podatki od funduszy obligacji: Co musisz wiedzieć przed inwestycją?
Podatek Belki trzeba odprowadzić, kiedy pomnożymy swój kapitał (oszczędności), np. lokując go na lokacie lub funduszach obligacji. Podatek Belki jest odprowadzany wyłącznie od zysków, czyli odsetek wypracowanych dzięki oprocentowaniu, a nie od pełnej kwoty oszczędności ulokowanej w banku.
Obowiązek zapłaty podatku pojawi się w kolejnym roku, po sprzedaży funduszy z zyskiem. Gdy np. zyskamy 1000 zł., to podatek wyniesie 19% tej sumy, czyli 190 zł. Taką kwotę należy przelać do odpowiedniego Urzędu Skarbowego.
Stabilny dochód z funduszy obligacji: Jak zbudować bezpieczny portfel?
Inwestowanie w fundusze obligacji jest jednym z najpopularniejszych sposobów na uzyskanie stabilnego dochodu przy jednoczesnym zachowaniu relatywnie niskiego poziomu ryzyka. Fundusze obligacji, które inwestują głównie w dłużne papiery wartościowe emitowane przez rządy, korporacje lub inne instytucje, oferują inwestorom regularne dochody z odsetek oraz ochronę kapitału. Należy jednak być ostrożnym w czasach, gdy inflacja rozpoczyna wzrost, a stopy procentowe są na niskim poziomie. W takim czasie należy wybrać obligacje krótkoterminowe (które są bardziej stabilne) lub obligacje inflacyjne.
W stabilnych czasach (niskiej inflacji oraz wyższych stóp procentowych) można budować kapitał poprzez inwestycje w obligacje długoterminowe. Papiery dłużne tego typu powinny uzyskać relatywnie lepszy wynik.
Fundusze obligacji krótkoterminowych czy długoterminowych?
Które fundusze obligacji wybrać? Długoterminowe, czy krótkoterminowe?
Obligacje krótkoterminowe są stabilniejsze, o ich wynikach decyduje przede wszystkim bieżące oprocentowanie. Dopóki stopy procentowe nie zostaną znacząco obniżone, papiery tego typu powinny przynosić dość stabilne wyniki. W hossie lepiej więc wybierać fundusze obligacji długoterminowych, natomiast w bessie obligacji papiery krótkoterminowe.
W co inwestują fundusze dłużne krótkoterminowe?
• Inwestują głównie w polskie obligacje skarbowe o krótkim terminie zapadalności.
• Ceny takich obligacji nie zmieniają się istotnie pod wpływem zmian inflacji i stóp procentowych.
• Wypłacane przez nie kupony odsetkowe przekładają się pozytywnie na wycenę subfunduszu.
W co inwestują „długoterminówki”?
• Inwestują głównie w polskie obligacje skarbowe o średnim terminie zapadalności ok. 4 lata.
• Ceny takich obligacji rosną albo spadają głównie pod wpływem zmian inflacji i stóp procentowych.
• Wypłacane przez nie kupony odsetkowe przekładają się pozytywnie na wycenę subfunduszu.
• Fundusze są zarządzane aktywnie, więc ich struktura może się zmieniać.
Fundusze te zależą od indeksu TBSP, który jest benchmarkiem dla obligacji. Indeks TBSP, czyli Treasury BondSpot Poland Index, jest pierwszym oficjalnym indeksem obligacji skarbowych w Polsce. Jest to indeks dochodowy, który uwzględnia zmiany kursów obligacji, wartości narosłych odsetek oraz dochody z reinwestycji kuponów odsetkowych. Indeks TBSP jest wyliczany na podstawie kursów referencyjnych. Obligacje długoterminowe zyskują, gdy spada inflacja oraz RPP obniża stopy procentowe.
Porównanie i analiza
Obligacje krótkoterminowe to dłużne papiery wartościowe z terminem zapadalności wynoszącym zazwyczaj od kilku miesięcy do trzech lat. Są one postrzegane jako mniej ryzykowne ze względu na krótszy czas do spłaty, co oznacza mniejszą podatność na zmiany stóp procentowych i inflacji. Inwestorzy wybierają je ze względu na większą stabilność wartości oraz wyższą płynność, co sprawia, że są one często wykorzystywane do zarządzania gotówką lub jako narzędzie do zachowania kapitału. Rentowność tych obligacji jest zazwyczaj niższa, ale zapewniają one regularny, przewidywalny dochód.
Obligacje długoterminowe mają terminy zapadalności sięgające od dziesięciu do trzydziestu lat, a nawet więcej. Charakteryzują się one wyższym potencjalnym ryzykiem, głównie ze względu na dłuższy okres, w którym mogą wystąpić zmiany stóp procentowych i inflacji, które mogą wpłynąć na ich wartość rynkową. W zamian za to inwestorzy mogą oczekiwać wyższych stóp zwrotu, co sprawia, że obligacje długoterminowe są atrakcyjne dla tych, którzy szukają wyższych dochodów w dłuższej perspektywie.
Kluczowy dla inwestora jest więc czas inwestycji oraz sytuacja makroekonomiczna. W mojej opinii bardziej opłacalną formą są obligacje długoterminowe, natomiast zdarzają się okresy, w których warto wykonać konwersję do funduszy dłużnych krótkoterminowych.
Autor Michał Giel
