Inwestowanie w fundusze inwestycyjne bywa wygodne i dostępne dla każdego – ale nie zawsze gwarantuje wzrost wartości. Czasami inwestorzy zauważają, że ich fundusze spadają i zadają sobie pytanie: dlaczego fundusze inwestycyjne tracą na wartości, skoro miały być bezpieczną formą inwestowania. Dzisiaj spróbuję odpowiedzieć na kilka pytań z tym związanych?
W tym artykule wyjaśniam, dlaczego fundusze inwestycyjne potrafią spadać, co się na to składa, podaję kilka przykładów oraz podpowiadam, jak reagować w takich sytuacjach.
Czym są fundusze inwestycyjne – szybkie przypomnienie
Fundusze inwestycyjne to forma wspólnego inwestowania. Inwestorzy wpłacają swoje pieniądze do funduszu, a zarządzający inwestuje je w różne aktywa: akcje, obligacje, surowce czy nieruchomości – w zależności od rodzaju funduszu wybranego przez danego inwestora.
📬 Uczymy oszczędzać i inwestować (w fundusze inwestycyjne, obligacje, ETFy).
Zapisz się na nasz bezpłatny newsletter i otrzymuj konkretne porady analizy, przykłady portfeli i rynkowe wskazówki prosto na maila.
🎁 BONUS: Rabat 20% na pierwszy abonament (możesz zachować kupon bądź wykorzystać od razu).
Dla wielu inwestorów fundusze inwestycyjne zrównoważone lub fundusze inwestycyjne obligacyjne kojarzą się z mniejszym ryzykiem. Niestety, nawet one mogą zaliczyć spadek.
Dlaczego fundusze inwestycyjne spadają?
1. Spadek wartości aktywów w portfelu funduszu
Najprostszy powód: jeśli fundusz inwestuje np. w akcje spółek giełdowych, a te tracą na wartości – wartość całego funduszu akcji także spada.
Przykład: Fundusz akcyjny inwestujący w spółki technologiczne może stracić na wartości, jeśli giełda reaguje spadkami na wyniki finansowe tych firm albo obawy o recesję (np. spowodowaną cłami, co jest aktualnie rozgrywanym tematem)..
2. Zmiany stóp procentowych
Dla funduszy inwestycyjnych obligacyjnych zmiany stóp procentowych są kluczowe. Gdy stopy rosną, stare obligacje (z niższym oprocentowaniem) stają się mniej atrakcyjne, więc ich cena na rynku spada. Przekłada się to na spadek wyceny funduszy obligacyjnych.
🎯 Chcesz inwestować lepiej i zyskać dostęp do premium analiz?
Wykup abonament Funduszowe i zyskaj dostęp do rozszerzonych analiz funduszy, przykładów portfeli oraz strategii inwestycyjnych z rynku kapitałowego.
💡 Ekskluzywna wiedza dla ambitnych inwestorów — bez szumu, tylko konkret. Dla każdego dostępu bezwarunkowa gwarancja 30 dni. Pełne zadowolenie lub zwrot abonamentu.
Przykład: Fundusz obligacyjny, który kupił obligacje skarbowe 3 lata temu, traci na wycenie, gdy nowe obligacje oferują dużo lepsze oprocentowanie (a dzieje się tak w okresie wzrostu stóp procentowych).
3. Kryzysy gospodarcze, wojny, pandemie
Fundusze inwestycyjne reagują na sytuację na świecie. Pandemia COVID-19, wojna w Ukrainie, kryzysy bankowe – to wszystko wpływa na rynki finansowe i może wywołać spadki.
Przykład: W marcu 2020 roku (wybuch pandemii) wiele funduszy inwestycyjnych zanotowało gwałtowne spadki, ponieważ inwestorzy masowo wycofywali środki z rynków z powodu niepewności.
4. Masowe umorzenia jednostek uczestnictwa
Kiedy wielu klientów chce w tym samym czasie wycofać swoje pieniądze z funduszu, zarządzający jest zmuszony do szybkiej sprzedaży aktywów – często poniżej ich rzeczywistej wartości. To może pogłębiać spadki.
5. Złe decyzje zarządzających funduszem
Choć zarządzający funduszem to profesjonaliści, nawet oni mogą popełnić błędy: postawić na niewłaściwe branże, zbyt późno zareagować na zmiany rynkowe, czy źle zdywersyfikować portfel. Pokazałem taki przykład przy okazji ostatniego porównania funduszy rynku złota, gdzie najgorszy fundusz z listy zarobił 50% mniej od lidera.
Fundusze inwestycyjne mogą spadać nawet przy dobrej koniunkturze
To zaskakujące, ale czasem fundusze inwestycyjne potrafią spadać nawet wtedy, gdy gospodarka ma się dobrze. Dlaczego? Bo fundusz może być źle ustawiony względem rynku – np. skupiony na spółkach wzrostowych, które właśnie przechodzą korektę, mimo że indeksy rosną. Zarządzający jest też związany z benchmarkiem, którego zwykle się trzyma. Jeżeli benchmark zawiera słabe spółki, to fundusz również będzie zachowywał się słabo.
Co robić, gdy fundusz inwestycyjny traci na wartości?
- Nie panikuj: Spadki to część inwestowania. Zanim podejmiesz decyzję o wyjściu z funduszu, upewnij się, że nie działasz pod wpływem emocji.
- Zobacz, jaki masz horyzont inwestycyjny: Jeśli planowałeś inwestycję na 5–10 lat, chwilowe spadki nie powinny Cię martwić.
- Przeanalizuj, w co inwestuje fundusz: Może warto go zmienić na taki, który lepiej odpowiada Twojemu profilowi ryzyka.
Przykłady realnych spadków funduszy inwestycyjnych
- Fundusze surowcowe w 2014 roku – straciły przez spadek cen ropy naftowej.
- Fundusze nieruchomościowe w czasie pandemii – centra handlowe i biura traciły na wartości.
- Fundusze akcyjne w 2022 roku – mocno spadły przez podwyżki stóp procentowych i inflację.
Podsumowanie
Dlaczego fundusze inwestycyjne spadają? Bo są zależne od wielu czynników: od koniunktury, przez stopy procentowe, po nastroje inwestorów. Pojawiają się też nieprzewidziane sytuacje (wyobraź sobie sytuację, w której pojawia się silny akt terroru, taki jak 11 września 2001 w USA, gdzie samoloty uderzyły w wieże). Nie oznacza to, że fundusze inwestycyjne są złe – warto mieć świadomość ryzyka i wiedzieć, w co się inwestuje i co robić w nagłych sytuacjach (z pewnością nie panikować)..
Jeśli inwestujesz w fundusze, pamiętaj: dywersyfikacja, cierpliwość i regularna analiza to Twoi najlepsi sprzymierzeńcy. Fundusze inwestycyjne mogą spadać, ale w długim terminie dają szansę na zyski – zwłaszcza jeśli wiesz, jak je mądrze wybierać.
Autor Paweł Pagacz
W swojej interakcji z rynkiem stosuję analizę wolumenową. Głęboko wierzę, że duży kapitał nie jest ślepy i szuka najwyższych stóp zwrotu. Z jednej strony na rynku szukam, gdzie płynie duży kapitał. Z drugiej strony szukam najlepszych spółek. Jeżeli widzę najlepszą spółkę i kapitał, który do niej płynie, to wiem, w co inwestować. Analizuję zarówno poszczególne spółki giełdowe, jak i całe indeksy, które w końcu składają się z akcji. To też moja droga do wyboru najlepszych funduszy inwestycyjnych. Możesz się ze mną skontaktować, używając adresu e-mail.
Treści Premium (analizy Premium oraz Portfele Funduszowe.pl) są tylko dla naszych Abonentów. Chcesz dostęp?
Czuj się całkowicie bezpiecznie. W ciągu 30 dni możesz zrezygnować i odzyskać cały abonament.
Zaloguj się lub wykup abonament:
Zaloguj się na swoje konto, aby zostawić swój komentarz.