Czym są IKE i IKZE? W jaki sposób można oszczędzać?

01.05.2025, Kategorie: Nowości, Oszczędzanie, Autor: Paweł Pagacz
IKE IKZE oszczędzanie

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) to dwa różne, choć zbliżone produkty finansowe, które pozwalają na samodzielne gromadzenie oszczędności na przyszłą emeryturę. Oba konta działają na zasadzie dobrowolności – to Ty decydujesz, kiedy i ile wpłacisz (do określonego limitu), a zgromadzone środki są inwestowane w wybrane przez Ciebie instrumenty (np. fundusze inwestycyjne), by mogły bezpiecznie pracować przez lata.

Jak możesz wpłacać środki?

Na kontach IKE i IKZE masz do wyboru kilka strategii wpłat, a każda z nich łączy się z innym stopniem dyscypliny i elastyczności. Jeśli cenisz sobie całkowitą swobodę, najlepszym rozwiązaniem będą wpłaty nieregularne – po prostu przelewasz pieniądze w tych miesiącach, gdy dysponujesz wolnymi środkami, bez konieczności trzymania się stałego harmonogramu czy uzasadniania wysokości przelewów. Dla osób, które wolą automatyzację, doskonałą opcją jest ustawienie w banku zlecenia stałego, dzięki któremu co miesiąc trafia na konto określona przez Ciebie kwota – taka systematyczność nie tylko ułatwia oszczędzanie, ale też pozwala uśredniać ceny jednostek funduszy inwestycyjnych, co zwiększa szansę na lepszy zwrot w długim terminie. Z kolei, jeżeli masz możliwość jednorazowego przelania pełnej kwoty limitu rocznego, możesz to zrobić jednym przelewem na początku roku i zapomnieć o dalszych wpłatach aż do momentu, gdy znowu będziesz chciał uzupełnić konto w kolejnym roku.

Warto jednak pamiętać, że poszczególni dostawcy (banki, TFI czy domy maklerskie) mogą wprowadzać własne zasady dotyczące harmonogramu i minimalnej wysokości wpłat, chociaż jest to dość rzadko spotykane.

📬 Uczymy oszczędzać i inwestować (w fundusze inwestycyjne, obligacje, ETFy).

Zapisz się na nasz bezpłatny newsletter i otrzymuj konkretne porady analizy, przykłady portfeli i rynkowe wskazówki prosto na maila.

🎁 BONUS: Rabat 20% na pierwszy abonament (możesz zachować kupon bądź wykorzystać od razu).

Zapisz się teraz

Limity wpłat w 2025 roku

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej co roku ogłasza maksymalne kwoty, jakie można wpłacić na konta emerytalne. W 2025 roku na IKE limit wynosi 26 019 zł, czyli trzykrotność prognozowanego średniego wynagrodzenia. W przypadku IKZE natomiast osoby fizyczne mogą wpłacić do 10 407,60 zł (1,2× przeciętnego wynagrodzenia), a przedsiębiorcy na własnej działalności – do 15 611,40 zł (1,8×). Jeśli interesuje Cię maksymalne wykorzystanie korzyści podatkowych, warto każdorazowo sprawdzać aktualne limity.

Korzyści podatkowe

Podstawową różnicą między IKE a IKZE jest sposób, w jaki każde z tych kont wpływa na podatki. Wpłaty na IKZE odliczasz od podstawy opodatkowania w rocznym zeznaniu PIT, co może przynieść ulgę sięgającą nawet 3 330 zł (lub 4 996 zł dla osób prowadzących działalność gospodarczą). W praktyce oznacza to, że wpłacone kwoty pomniejszają Twój podatek dochodowy, co przekłada się na zwrot lub zmniejszenie dopłaty do urzędu skarbowego. Natomiast wpłacając na IKE, nie korzystasz z bieżącej ulgi podatkowej, ale zyskujesz inne ważne profity – po spełnieniu warunków dotyczących wieku i minimalnego okresu wpłat możesz całkowicie ominąć 19-procentowy podatek od zysków kapitałowych, znany potocznie jako „podatek Belki”.

Opodatkowanie zysków i warunki wypłaty

Zarówno w IKE, jak i w IKZE obowiązuje zasada, że nie płacisz podatku od wypracowanych zysków, jeśli wpłacasz środki przez co najmniej pięć różnych lat kalendarzowych i dokonujesz wypłaty w określonym ustawowo wieku. Dla IKE granicą jest ukończenie 60 lat (lub 55 lat w przypadku posiadania już uprawnień emerytalnych), a w IKZE – 65 lat. Wypłata z IKZE wiąże się jednak z zapłatą zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 10% od całej zgromadzonej kwoty, natomiast wypłata z IKE po osiągnięciu wymaganego wieku i okresu wpłat jest wolna od wszelkich opłat podatkowych.

Jeśli jednak zdecydujesz się na wcześniejszą wypłatę, zasady się zmieniają. W przypadku IKE możesz wypłacić dowolną kwotę w dowolnym momencie, ale wówczas musisz liczyć się z koniecznością uiszczenia 19% podatku od zysków. W IKZE wcześniejszy zwrot oznacza wypłatę całości zgromadzonych środków, traktowaną jako przychód w roku podatkowym, co może spowodować wzrost Twojej stawki PIT nawet do 32% (jeżeli przekraczasz próg podatkowy). Dodatkowo wcześniejsze zamknięcie konta IKZE powoduje utratę historii wpłat i rozpoczynanie oszczędzania od nowa.

🎯 Chcesz inwestować lepiej i zyskać dostęp do premium analiz?

Wykup abonament Funduszowe i zyskaj dostęp do rozszerzonych analiz funduszy, przykładów portfeli oraz strategii inwestycyjnych z rynku kapitałowego.

💡 Ekskluzywna wiedza dla ambitnych inwestorów — bez szumu, tylko konkret. Dla każdego dostępu bezwarunkowa gwarancja 30 dni. Pełne zadowolenie lub zwrot abonamentu.

Wykup dostęp teraz

Dziedziczenie środków

Środki zgromadzone na IKE i IKZE podlegają dziedziczeniu bez podatku od spadków i darowizn, jednak zasady realizacji wypłat na rzecz spadkobierców różnią się nieznacznie. W przypadku IKE spadkobiercy mogą zdecydować się na przeniesienie odziedziczonych środków na własne konto III filaru lub wypłatę gotówki bez dodatkowych opłat, zachowując korzyści podatkowe. Natomiast w IKZE spadkobiercy mają dwie możliwości: zapłacić 10% podatku od odziedziczonej kwoty lub, jeśli przeniosą środki na własne konto III filaru, uniknąć tego obciążenia.

Które konto wybrać?

Wybór między IKE a IKZE zależy od Twojej sytuacji finansowej i podatkowej. Jeżeli szukasz natychmiastowego obniżenia podatku dochodowego, warto rozważyć IKZE i skorzystać z odpisu w PIT. Gdy jednak priorytetem jest maksymalne wyeliminowanie podatku od zysków kapitałowych i pełna elastyczność wypłat, lepszym wyborem będzie IKE. Wielu oszczędzających decyduje się na jednoczesne korzystanie z obu produktów, aby wykorzystać limity w obu filarach i zdywersyfikować korzyści podatkowe.

Praktyczne porównanie IKE i IKZE

Parametr IKE IKZE
Limit wpłat (2025) 26 019 zł 10 407,60 zł (osoby fizyczne)
15 611,40 zł (samozatrudnieni)
Ulga podatkowa Brak Odpis od podstawy opodatkowania do 3 330 zł (lub 4 996 zł dla działalności)
Zwolnienie z podatku od zysków Tak, po spełnieniu warunków Tak, po spełnieniu warunków
Podatek przy wypłacie Brak 10% od kwoty wypłaty
Warunki wypłaty bez podatku 60 lat (lub 55 z prawami emerytalnymi) oraz min. 5 lat wpłat 65 lat oraz min. 5 lat wpłat
Wcześniejsza wypłata Dowolna kwota z podatkiem Belki (19%) Całość jako przychód PIT, zamknięcie konta
Dziedziczenie Bez podatku, transfer do III filaru lub wypłata bez opłat Bez podatku od spadków; 10% przy wypłacie lub transfer do III filaru

 

Podsumujmy najważniejsze informacje

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) to dobrowolne rachunki inwestycyjne, które pozwalają samodzielnie odkładać środki na emeryturę. Oba rozwiązania oferują elastyczność wpłat – możesz zasilać je nieregularnie, ustawić stałe zlecenie miesięczne albo wpłacić jednorazowo pełen roczny limit. W 2025 roku limit dla IKE wynosi 26 019 zł, a dla IKZE – 10 407,60 zł (osoby fizyczne) lub 15 611,40 zł (samozatrudnieni).

Główna różnica między tymi kontami tkwi w korzyściach podatkowych. Wpłaty na IKZE można odliczyć od dochodu w rocznym PIT, co pozwala obniżyć podatek nawet o 3 330 zł (lub 4 996 zł dla przedsiębiorców), natomiast wpłacając na IKE nie uzyskujesz ulgi, ale po spełnieniu warunków wiekowych i okresu wpłat unikasz 19% podatku od zysków kapitałowych („podatek Belki”). Wypłata z IKE po ukończeniu 60 (lub 55) lat i minimum 5 latach wpłat jest wolna od wszystkich podatków. W IKZE z kolei środki można wypłacić po 65. roku życia, jednak płacisz wówczas 10% zryczałtowanego podatku od całej kwoty.

Jeśli zdecydujesz się na wcześniejszą wypłatę, w IKE zapłacisz 19% podatku od zysków, a w IKZE zwrot traktowany jest jako przychód PIT, co może spowodować wzrost stawki podatkowej i zamknięcie konta bez możliwości zachowania dotychczasowych wpłat. Oba konta podlegają dziedziczeniu bez podatku od spadków i darowizn – spadkobiercy mogą przejąć środki z IKE albo IKZE, z tym że przy IKZE zapłacą 10% podatku dochodowego, chyba że przeniosą środki na własne konto III filaru. W praktyce wiele osób łączy oba produkty, by maksymalnie wykorzystać limity i korzyści podatkowe każdego z filarów.

Autor Paweł Pagacz

W swojej interakcji z rynkiem stosuję analizę wolumenową. Głęboko wierzę, że duży kapitał nie jest ślepy i szuka najwyższych stóp zwrotu. Z jednej strony na rynku szukam, gdzie płynie duży kapitał. Z drugiej strony szukam najlepszych spółek. Jeżeli widzę najlepszą spółkę i kapitał, który do niej płynie, to wiem, w co inwestować. Analizuję zarówno poszczególne spółki giełdowe, jak i całe indeksy, które w końcu składają się z akcji. To też moja droga do wyboru najlepszych funduszy inwestycyjnych. Możesz się ze mną skontaktować, używając adresu e-mail.


Bądź pierwszy i dodaj swój komentarz.
Zaloguj się na swoje konto, aby zostawić swój komentarz.
Funduszowe.pl
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.